*Kori nganndee Sammba ko binndoowo, ko o mbinndowo ŋanaa*
ŊANAA, ko haala payka eka huwtoree ngam teeŋtinde, tabitinde, ƴellitde.
So en cuɓiima ko ɓuri yaawde koo, ina waawi sikkeede ko haa wele mawɗo Kanhano oo ( yo Allah reen mo, semmbina mo. )
So welii, kanhanɓe ɓee, mate muusataa bahbahɓe ɓee?..........
Ko ɓuri yaawde koo, ellee ko wiyde ŋanaa, cammalal mum ko:
Ŋ. N. Motten
Ŋ = NG = G = K ( Ŋ, NG, G e K njiidi yaltirde).
Ŋ. N. wonta
K. N. Ngal ɗoo cammalal hollata en yettoode *KAN* .
Hakkunde ŋana e Kan ko potal, kiɓɓondiral, jerondiral, jokkondiral e takkondiral woni ɗoon.
K. N.
K = G , G = W , waɗde kay K = W ( koor/woor, jolfe)
K. N. wonta
W. N. Ngal ɗoo cammalal ina yiyee heen helmere jolfe *WAANE* .
Hakkunde ŋanaa ( pulaar) e waane ( jolfe) ko potal e kiɓɓondiral woni ɗoon.
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo ŋanaa.
Samba mbindkat la, mbindkat bu waane.
W = M ( W e M njiidi yaltirde).
W. N. wonta
M. N. Ngal ɗoo cammalal ina yiyee heen helmere jolfe *MËN* .
Hakkunde ŋanaa ( pulaar), waane e mën( jolfe) ko potal e kiɓɓondiral woni ɗoon.
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo ŋanaa.
Samba mbindkat la, mbindkat bu Mën.
M. N. Hollata en helmere pulaar *MANNA* .
Hol ko woni bone mamma?.............
So en ngaddii alkulal T, lawirgal teeŋtinirgal
M. N. wonta
M. N. T. Ngal ɗoo cammalal ina dañee heen ɓaɗal pulaar *MANTUDE* .
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo ŋanaa.
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo mantaaɗo.
M = Ɓ ( M e Ɓ njiidi yaltirde)
N = M ( N e M njiidi sifa).
M. N. T. wonta
Ɓ. M. T. Ngal ɗoo cammalal hollata en baɗal pulaar *ƁAMTUDE* .
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo ŋanaa.
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo mantaaɗo.
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo ɓamtiiɗo.
Ɓamtude, ɗaɗol mum ko ɓam, ɓam, cammalal mum ko
Ɓ. M. Motten
Ɓ = B ( Ɓ e B njiidi yaltirde.
M = W ( M e W njiidi yaltirde).
Ɓ. M. wonta
B. W. Ngal ɗoo cammalal hollata en baɗal pulaar *WAAWDE.*
hakkunde jolfe mën e pulaar waawde ko potal e kiɓɓondiral woni ɗoon.
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo ŋanaa.
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo mantaaɗo.
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo ɓamtiiɗo.
Sammba ko binndoowo, ko o mbinndoowo baawɗo.
Baawɗo, ɗaɗol ngol ko
B. W. Motten
W = H ( W e H njiidi sifa).
B. W. wonta
B. H. Ngal ɗoo cammalal hollata en yettoode *BAH* .
Ndeke Bahbahɓe ɓee mettintaa.
Ellee oo filmo- moolto meeɗii arde ɗoo.
Hakkunde kan e Bah, hol ko woni ɗoon: potal, kiɓɓondiral, jerondiral, takkondiral, jokkondiral walla beñondiral ?........
*KAN* . Cammalal mum ko:
K. N. Ngal ɗoo cammalal ina yiyee heen baɗal engeleere *KAN* , to can.
*BAH* = BAW, en ƴeptii BAAWAL, cammalal mum ko
B. W. L. Ngadden mbaylam-yeeso walla mbiyen beñcitel alkule:
W. B. L.
W = H
W. B. L. wonta
H. B. L. Ngal ɗoo cammalal ina yiyee heen helmere engeleere *ABLE* .
To *can* = to be *able* to.
Baawal, cammalal mum:
B. W. L. Motten
P = B ( so P iidnaama adda B)
L = R ( L e N njiidi yaltirde).
B. W. L. wonta
P. W. R. Ngal ɗoo cammalal hollata en helmere engeleere *POWER* .
W = V
P. W. R. wonta
P. V. R. Ngal ɗoo cammalal hollata en helmere farayseere *POUVOIR.*
R = D = S
P. W. R. wonta
P. W. S. Ngal ɗoo cammalal hollata en helmere farayseere puwusant, kono mbinnden *PUISSANT* .